W tym podejściu kluczowe pytanie brzmi: czemu służy system organizacyjny? W miejsce rejestracji stanu faktycznego na plan pierwszy wprowadza się zagadnienia określania funkcji (celów, zadań) spełnianych (lub oczekiwanych) przez rozpatrywany system. Warianty usprawnień uzyskuje się na drodze analizy najnowszych, wzorcowych rozwiązań (tzw. rozwiązań obcych). Preferuje się pozyskiwanie informacji zewnętrznych (kosztem informacji wewnętrznych) oraz metodę idealizacji (kosztem metody krytycznej analizy). Typowym przykładem podejścia funkcjonalno-wzorcującego w organizowaniu jest metoda rozwiązań idealnych G. Nadlera. Ustalenie funkcji (celu) systemu organizacyjnego jest tu jedynie krokiem cząstkowym, następującym po określeniu i zhierarchizowaniu badanych systemów. Najważniejszą częścią metodyki nadlerowskiej jest opracowanie, na podstawie koncepcji systemu idealnego, realnego do wdrożenia w konkretnych warunkach projektu usprawnienia badanego systemu organizacyjnego.