Najważniejsze podejścia metodyczne do diagnozy
W odniesieniu do diagnoz stosuje się różnorodne podejścia metodyczne. Wśród najważniejszych, opisywanych przez Mikołajczyk (1994), na uwagę, z punktu widzenia niewielkich jednostek gospodarczych, które zajmują się wykonywaniem usług, zasługują:
- analiza dysfunkcji organizacyjnych, gdzie dąży się do ujawnienia: dysfunkcji - czyli odchyleń ustalonych w rzeczywistym funkcjonowaniu w porównaniu z funkcjonowaniem zakładanym, wzorcowym, czy też uznanym jako normalne oraz zakłóceń - jakie powstają wewnątrz obszarów w toku realizacji podstawowych funkcji przedsiębiorstwa, ich charakteru i obszarów działalności przedsiębiorstwa, w których powstają a także ustalenia ich źródeł oraz obliczenia strat, jakie za sobą pociągają.
- analiza i diagnoza stanu organizacji według poszczególnych funkcji przedsiębiorstwa, analizie i ocenie poddaje się organizację przedsiębiorstwa, procesy funkcjonowania elementów składowych instytucji dla realizacji jej celów, przebieg procesów pracy - organizacji dynamicznej, związki zachodzące przy ich realizacji oraz powiązania informacyjne.
- ocena słabych i silnych stron organizacji oraz jej potencjalnych szans i zagrożeń, polega na identyfikacji czterech zmiennych: silnych i słabych stron organizacji, potencjalnych szans i zagrożeń ze strony otoczenia. Przy ustalaniu szans i zagrożeń należy wziąć pod uwagę wszelkie zmiany jakie dokonywane są we wszystkich obszarach otoczenia, zestawić je z aktualnymi możliwościami i strategiami przedsiębiorstwa.
Wszystkie wymienione podejścia zawierają elementy istotne dla organizacji - istnieje podejście łączące odpowiednie części - kompromisowe - korzystające z innych podejść, uwzględniające cechy wszystkich.